یکی از راهکارهای موثر برای بازگرداندن احساس طبیعی و ظاهری متناسب به بدن، جراحی بازسازی سینه است. تخلیه سینه یا ماستکتومی، عملی است که به دلیل ابتلا به سرطان پستان انجام میشود. این جراحی میتواند تاثیرات جسمی و روانی قابل توجهی بر بیمار داشته باشد. این روش نه تنها جنبه زیبایی دارد، بلکه در ارتقاء کیفیت زندگی، افزایش اعتماد به نفس و بهبود وضعیت روحی بیماران نیز نقش اساسی ایفا میکند. در ادامه به توضیح انواع روشهای آن، مزایای انجام جراحی پروتز ترمیمی و دیگر سوالات آن خواهیم.
جراحی بازسازی سینه به چه منظور انجام میشود؟
جراحی بازسازی سینه فرآیندی است که با هدف ایجاد سینهای مشابه بافت طبیعی و متقارن با سینه مقابل انجام میشود. این جراحی عمدتا برای بیمارانی انجام میگیرد که یک یا هر دو سینه خود را به دلیل سرطان یا دیگر بیماریهای پستان از دست دادهاند. برخی از اهداف اصلی این جراحی عبارتند از:
- بازیابی فرم طبیعی بدن پس از ماستکتومی
- کمک به بهبود تصویر ذهنی از بدن
- ارتقای کیفیت زندگی و اعتماد به نفس بیماران
- کاهش یادآوری تجربههای دردناک مرتبط با سرطان پستان
روشهای جراحی بازسازی سینه
بازسازی سینه میتواند به دو روش اصلی انجام شود:
جراحی بازسازی سینه با استفاده از پروتز
در این روش، از ایمپلنتهای سیلیکونی یا سالینی برای بازسازی فرم سینه استفاده میشود. این روش ساده تر، با زمان بهبود کوتاه و کم تهاجمی از روشهای دیگر است. ایمپلنتها میتوانند در همان زمان تخلیه سینه (بازسازی فوری) یا در مرحلهای جدا گانه پس از تکمیل درمانهای سرطان (بازسازی تاخیری) قرار گیرند.
جراحی بازسازی سینه با استفاده از بافت بدن (فلپ)
در این روش، از بافت بدن خود بیمار (اکثرا از شکم و پشت یا ران) برای بازسازی سینه استفاده میشود. روشهای رایج شامل:
- فلپ TRAM (استفاده از عضله راست شکمی)
- فلپ DIEP (بدون آسیب به عضله، فقط بافت چربی و پوست)
- فلپ latissimus dorsi (از عضله پشت)
این روشها نتایجی طبیعی دارند، اما مدت زمان جراحی و دوره نقاهت آنها طولانی است.
آیا بارداری بعد از ابدومینوپلاستی امکان پذیر است؟
عمل بازسازی سینه با استفاده از پروتز
جراحی بازسازی سینه با پروتز یکی از رایج ترین گزینهها به خصوص برای بیمارانی است که نمیخواهند جراحیهای پیچیده تری داشته باشند. به طور کلی این عمل در دو مرحله انجام میشود:
- قرار دادن گسترش دهنده بافت (tissue expander): این وسیله موقت زیر پوست یا عضله قرار میگیرد و به تدریج با سرم نمکی پر میشود تا فضای لازم برای پروتز ایجاد شود.
- قرار دادن پروتز دائمی: پس از آماده شدن بافت، پروتز اصلی جایگزین گسترش دهنده میشود.
مزایا:
- عمل نسبتا ساده با دوره نقاهت کوتاه
- عدم نیاز به برداشت بافت از سایر نقاط بدن
معایب:
- احتمال نیاز به جراحی مجدد برای تعویض پروتز
- احتمال بروز عوارضی مانند عفونت یا تشکیل کپسول اطراف ایمپلنت
اهمیت بازسازی سینه بعد از سرطان پستان
تخلیه سینه اگرچه اقدامی نجات بخش در درمان سرطان است، اما میتواند پیامدهای روحی و روانی عمیقی به همراه داشته باشد. بازسازی یا پروتز سینه نه تنها به بهبود ظاهر فیزیکی کمک میکند، بلکه در فرآیند پذیرش بدن پس از بیماری، تقویت حس زنانگی و جلوگیری از افسردگی موثر است. مطالعات نشان دادهاند که بازسازی سینه میتواند احساس کنترل بیشتر بر شرایط را در بیمار ایجاد کرده و بازگشت به زندگی عادی را تسهیل کند.
بازسازی نوک پستان و آرئول پس از جراحی ترمیم سینه
پس از بازسازی فرم کلی سینه، گام نهایی در ایجاد ظاهر طبیعی، بازسازی نوک پستان و آرئول (هاله اطراف نوک پستان) است. این مرحله ممکن است چند ماه پس از جراحی اولیه انجام شود.
روشهای بازسازی نوک پستان:
- جراحی موضعی: با استفاده از پوست همان ناحیه
- تتو پزشکی: برای شبیه سازی رنگ و شکل طبیعی هاله و نوک پستان
- پیوند پوست: گاهی از پوست سایر نقاط بدن برای بازسازی استفاده میشود
این اقدامات به بهبود نتایج زیبایی شناختی و افزایش رضایت بیمار از نتیجه نهایی کمک میکنند.
بیشتر بدانید: لیپوساکشن و رازهای دستیابی به تناسب اندام
آمادگی برای جراحی بازسازی سینه
پیش از انجام این جراحی، بیمار باید ارزیابی کاملی توسط تیم درمانی داشته باشد. اقدامات آمادگی شامل:
- بررسی سلامت عمومی و وضعیت بیماری زمینهای
- مشاوره با جراح پلاستیک درباره روشهای موجود
- توقف مصرف داروهای رقیق کننده خون قبل از عمل
- ترک سیگار برای بهبود روند ترمیم زخم
- مشاوره روانشناسی در صورت نیاز
همچنین توصیه میشود که بیمار آگاهانه در انتخاب نوع بازسازی مشارکت داشته باشد و درباره مزایا، معایب و روند بهبودی هر روش اطلاعات کافی کسب کند.
تاثیرات روانی تخلیه پستان و تاثیرات ترمیم آنها
از دست دادن سینه خصوصا در خانمها، ممکن است با احساس فقدان، کاهش اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگی همراه باشد. این مسئله نه تنها جنبه جسمی دارد، بلکه بخش مهمی از هویت و احساس زنانگی افراد را تحت شعاع قرار میدهد.
جراحی بازسازی پستان میتواند به عنوان گامی موثر در بازسازی روحیه بیمار عمل کند. بیمارانی که تحت بازسازی سینه قرار میگیرند، در اکثر موارد احساس بهتری نسبت به بدن خود دارند و کمتر دچار مشکلات روان شناختی میشوند. همچنین این جراحی در بازگشت به فعالیتهای اجتماعی، شغلی و حتی روابط زناشویی نیز نقشی حائز اهمیت دارد.
سوالات متداول
بازسازی سینه هیچ گونه ارتباطی با بازگشت یا گسترش سرطان ندارد. جراحی بازسازی سینه صرفا جنبه زیبایی و بازسازی دارد و بر روند درمان سرطان تاثیری نمیگذارد. البته بیمارانی که نیاز به پرتو درمانی دارند باید درباره زمان صحیح جراحی پروتز سینه با پزشکی حاذق و با تجربه مانند دکتر مهران صالحیان مشورت کنند.
این مسئله بستگی به شرایط فردی بیمار دارد. در برخی موارد، بازسازی به صورت همزمان با تخلیه سینه انجام میشود (بازسازی فوری)، اما در موارد دیگر به دلایلی از جمله نیاز به پرتو درمانی یا بهبود کامل، جراحی بازسازی به تعویق میافتد. (بازسازی تاخیری) معمولا بازسازیهای با تاخیر، پس از چند ماه تا یک سال پس از تخلیه انجام میشود.