عمل بینی زیر 18 سال یکی از پرطرفدار ترین عمل‌ها در میان نوجوانان است، چرا که بسیاری از آن‌ها در آرزوی تغییر فرم بینی خود، مشتاق انجام این جراحی در سنین پایین هستند. اما آیا انجام جراحی بینی زیر ۱۸ سال تصمیمی درست و ایمن است؟ در این سن، بدن هنوز در حال رشد است و کوچک ترین تغییر می‌تواند تاثیرات بلند مدتی داشته باشد. در این مقاله به بررسی محدودیت‌های سنی، عوارض احتمالی، شرایط استثنایی و پرسش‌های پر تکرار در مورد جراحی بینی در سنین پایین می‌پردازیم تا با دیدی آگاهانه تصمیم بگیرید.
حداقل سن برای جراحی بینی چقدر است؟
یکی از پر تکرار ترین سوالاتی که نوجوانان و والدین آن‌ها از جراحان بینی می‌پرسند این است که: حداقل سن برای جراحی بینی چقدر است؟ پاسخ کوتاه این است که برای انجام عمل زیبایی بینی، افراد باید رشد استخوانی صورت شان کامل شده باشد. این رشد در دختران تا سن ۱۶ سالگی و در پسران تا حدود ۱۷ یا ۱۸ سالگی ادامه دارد. بنابراین اغلب متخصصان توصیه می‌کنند که حداقل سن مناسب برای جراحی بینی ۱۸ سال تمام است، چرا که بعد از آن می‌توان اطمینان داشت که فرم نهایی استخوان‌ها و غضروف‌های بینی تثبیت شده است.
عوارض عمل بینی زیر ۱۸ سال چیست؟
جراحی بینی در سنین کمتر از ۱۸ سال ممکن است با عوارض جبران ناپذیری همراه باشد. این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- اختلال در رشد طبیعی بینی: جراحی می‌تواند به صفحات رشد آسیب برساند و باعث عدم تقارن در آینده شود.
- تغییر فرم صورت: اگر ساختار صورت هنوز در حال رشد باشد، تغییرات بعدی می‌تواند نتیجه جراحی را از بین ببرد یا منجر به بدفرمی شود.
- احتمال نیاز به جراحی ترمیمی: تغییر فرم بینی به دلیل رشد ادامه دار می‌تواند فرد را مجبور به انجام مجدد جراحی (جراحی ترمیمی بینی) کند.
- مشکلات تنفسی: آسیب به ساختارهای داخلی بینی می‌تواند راه هوایی را تحت تاثیر قرار دهد.
- تاثیرات روانی: نوجوانان ممکن است هنوز به صورت کامل از نظر ذهنی برای تغییرات چهره و پیامدهای روحی جراحی آماده نباشند.
بیشتر بخوانید: تفاوت جراحی بینی طبیعی با بینی فانتزی
ساختار بینی در سنین رشد
در سنین رشد، ساختار بینی همچنان در حال شکل گیری و تغییر است. صفحات رشد که در استخوان بینی و فک بالا وجود دارند، وظیفه توسعه طبیعی این ناحیه را بر عهده دارند. در این دوران، کوچکترین دخالت جراحی می‌تواند باعث اختلال در این فرآیند شود.
غضروف‌های بینی در نوجوانی انعطاف پذیرتر هستند و بینی در هماهنگی با دیگر اجزای صورت رشد می‌کند. به همین دلیل، پزشکان ترجیح می‌دهند که این روند به پایان برسد و بعد از تثبیت نهایی اسکلت صورت، به فکر عمل زیبایی باشند.
آیا بینی بعد از ۱۸ سالگی باز هم رشد می‌کند؟
به طور کلی، رشد قابل توجه بینی تا حدود ۱۸ سالگی به پایان می‌رسد، اما تغییرات جزئی در فرم بینی می‌تواند تا اوایل دهه سوم زندگی ادامه پیدا کند. البته این تغییرات اصولا بسیار خفیف هستند و تاثیری در نتیجه نهایی جراحی ندارند.
بنابراین، سن ۱۸ سال به عنوان سن طلایی برای جراحی بینی در نظر گرفته می‌شود، چرا که در این مقطع رشد عمده استخوان‌ها متوقف شده و صورت به فرم نهایی خود نزدیک شده است.
دلیل ممنوعیت جراحی بینی قبل از ۱۸ سالگی چیست؟
جراحی بینی پیش از ۱۸ سالگی به دلایل مختلفی ممنوع یا محدود شده است:
- ناقص بودن رشد اسکلتی: عمل در این سن می‌تواند باعث اختلال در رشد صورت شود.
- عدم بلوغ ذهنی کامل: نوجوان ممکن است تصمیمات احساسی بگیرد و بعدا از نتیجه پشیمان شود.
- افزایش احتمال نیاز به جراحی مجدد: چون بینی هنوز تغییر می‌کند، نتایج عمل دائمی نخواهد بود.
- مسئولیت حقوقی: در بسیاری از کشورها انجام جراحی زیبایی برای افراد زیر ۱۸ سال غیرقانونی است.
این محدودیت‌ها برای حفظ سلامت فیزیکی و روانی نوجوانان وضع شده‌اند و در طولانی مدت به نفع آن‌ها می‌باشد.
چرا نوجوانان علاقه دارند در سنین پایین جراحی بینی انجام دهند؟
بسیاری از نوجوانان به دلایل مختلفی مشتاق انجام جراحی بینی هستند، از جمله:
- فشارهای اجتماعی و مقایسه با دیگران
- آزارهای روانی یا تمسخر از سوی هم سن و سالان
- الگو گرفتن از شبکه‌های اجتماعی و افراد مشهور
- تصورات غلط درباره زیبایی و کمال چهره
در این سن، احساسات قوی تر از منطق عمل می‌کنند و نوجوان ممکن است تنها به خاطر نارضایتی لحظه‌ای از ظاهر خود، تصمیم به جراحی بگیرد. آموزش، مشاوره روانشناسی و گفت و گوی صادقانه با متخصصین می‌تواند به کاهش این میل ناپخته کمک کند.
در چه شرایطی می‌توان عمل بینی زیر ۱۸ سال انجام داد؟
در برخی شرایط خاص، پزشکان ممکن است با انجام عمل بینی برای افراد زیر ۱۸ سال موافقت کنند، البته با شرایطی خاص که در زیر به آن‌ها پرداخته‌ایم:
- جراحی ترمیمی یا درمانی: اگر فرد به دلیل شکستگی، انحراف شدید تیغه بینی یا مشکلات تنفسی نیاز به جراحی داشته باشد.
- پایان یافتن رشد بینی (تایید با رادیولوژی): اگر پزشک تشخیص دهد که رشد اسکلتی بینی کامل شده است.
- اجازه کتبی والدین و تایید روانشناس: برای اطمینان از بلوغ روانی و تصمیم گیری آگاهانه فرد.
در هر صورت، این تصمیم باید با بررسی دقیق و کامل توسط پزشک متخصص گوش، حلق و بینی و همراه با روانشناس انجام شود.
سوالات متداول
بله. حداقل سن مناسب برای عمل بینی در دختران ۱۶ تا ۱۷ سال و در پسران ۱۷ تا ۱۸ سال است، به شرط اینکه رشد اسکلتی آن‌ها کامل شده باشد. از طرفی، حداکثر سن خاصی برای جراحی بینی وجود ندارد، اما عمدتا افرادی که بالای ۴۵ سال هستند باید دقت بیشتری داشته باشند، چرا که پوست خاصیت ارتجاعی کمتری دارد و دوران نقاهت مدت بیشتری طول می‌کشد.
از نظر پزشکی، تفاوتی در نتیجه جراحی بینی بین دختران و پسران وجود ندارد، اما از آنجا که دختران زودتر از پسران به بلوغ اسکلتی می‌رسند، می‌توانند زودتر از پسران برای جراحی آماده شوند. با این حال، در هر دو جنس، کامل شدن رشد و رسیدن به آمادگی روانی شرط اصلی انجام عمل است.
در نهایت…
جراحی بینی یکی از عمل‌های محبوب زیبایی است، اما انجام آن در سنین پایین می‌تواند تبعاتی جدی به همراه داشته باشد. توصیه متخصصان این است که عمل بینی تنها پس از پایان رشد اسکلتی و با آمادگی ذهنی و جسمی کامل انجام شود. مشورت با پزشک باتجربه و مشاور روانشناس می‌تواند در این مسیر تصمیم گیری درستی را برای نوجوانان و خانواده شان فراهم کند.